Le Magasine de fleur. ges. r.o.

pastel op papier.

43.5 x 32 cm,

particuliere collectie

Nog levendig herinner ik mij de opening van de tentoonstelling

van Frits Klein in augustus 1968 in het Waaggebouw in Nijmegen.

Tientallen mensen, die op een warme zomeravond de trappen van

het middeleeuwse bouwwerk beklommen om in een volle zaal,

waarin nauwelijks een zuchtje koelte doordrong, de opening van

een tentoonstelling bij te wonen.

Nog verbazingwekkender was dat die belangstelling in de daarop

volgende weken, bijna tot op de laatste dag bleef aanhouden.

En dat terwijl de naam Frits Klein tot dan toe volstrekt onbekend

was in Nijmegen en omstreken, aldus schrijver Henk van Gelre

tijdens zijn toespraak ter gelegenheid van de Frits Klein

tentoonstelling in het van Goghmuseum in amsterdam in 1978.

Klein exposeerde vanaf 1968 regelmatig in Nederland tot zijn

laatste retrospectief ter gelegenheid van zijn 90ste verjaardag in

1988.

PARIJSE VRIENDEN

.

Frits Klein maakte vanaf de jaren twintig van de twintigste eeuw

werken in de Franse Impressionistische traditie van eind

negentiende eeuw. Zelfs in de tijd dat het kubisme  regeerde en

museumdirecteuren kunstenaars aanraadden om abstract te

gaan werken, bleef Klein zijn onderwerpen en  schilderwijze trouw.

In Parijs was hij leerling van André Lhote (1885-1962) en

Conrad Kickert (1882-1965) en hij had grote bewondering voor

Monet, de intimisten  Booard en Vuillard, en William Turner.

Met Piet Mondriaan als buurman in het legendatische huis aan de

Rue du Départ ontwikkelde Klein zich toch volgens zijn eigen

ideeën.

Toen hij in 1919 naar Parijs kwam bewonderde men de kubisten,

terwijl Klein  Claude Monet en Pierre Bonnard bewonderde, de

impressionnisten.

Ik heb kleurencombinaties in mijn hoofd en daar zoek ik dan

taferelen bij vertelde hij in  een interview.

Hij werkte vanuit kleur naar een voorstelling, soms vanuit een

oranjepaarse voorkeur, soms uit een groengele, dan weer uit een

paarsblauwe.

Na de Tweede Wereldoorlog overspoelde de abstracte stijl de

schilderkunst, wie niet abstract schilderde mocht er niet op

rekenen serieus genomen te worden. Klein kreeg zelfs van

Willem Sandberg, de toenmalige directeur van het stedelijk

museum Amsterdam te horen dat zodra hij abstract ging werken

hij zijn man zou zijn. Maar Klein voer zijn eigen koers en zijn

werk vond een weg naar veel particulieren in Frankrijk, Japan

en Nederland.

Ook Kickert bewonderde zijn eigenzinnigheid:" Je kleuren zijn

verrukkelijk onreëel. Je ziet onze Jardin du Luxembourg in rijke

roden en smaragdgroenen, je ziet je hemelen vol rijke violette,

turquoisen en robijnen. Je parelmoeren zeeën, omhuld van sfeer,

beven onder zwoele koepels van wolkenloze hemelen vóór vochtige,

roze en gele stranden, aldus  Conrad Kickert in een open brief

gepubliceerd in het vaderland op 5 mei 1956.

Kickert was niet de enige kunstcriticus met  waardering voor

Klein, zijn werk werd ook bewonderd door onder anderen

Jan Engelsman, Hans Redeker en Ed Wingen.

Ook Franse Kunstcritici waaronder R.V. Gindertael,

Raymond Cogniat en Jean Chabanon schreven over Klein.

De Fransen vergeleken hem vaak met Odilon Redon.

Klein werkt zoals Odilon Redon: vertrekkend vanuit een droom

van kleuren van waaruit het motief langzaam vorm aanneemt.

Daarmee keert hij desondanks toch weer naar de realiteit terug,

zij het  naar een verdroomde realiteit, aldus een Franse recentie.

ONWERELDSE KLEURENPRACHT

.

Circussen en paarden, bloemenwinkels, lieflijke stranden en

betoverende tuinen en perken waren de onderwerpen die zijn

voorkeur hadden. In deze vormen gaf Klein de emoties weer

die uit zijn kleuren spreken. Het effect is